त्यसअघि हामीले अघिल्लो व्याख्यानमा कुरा गरेको बब अल–मान्डब स्ट्रेट क्षेत्रमा पछिल्लो समय विकसित घटनाक्रमका बारेमा एक दुई कुरा थप्यौँ ।
हामीले अघिल्लो व्याख्यानमा जिब्बुट्टीले यूएईलाई भाडामा दिएको आफ्नो भूमिमा बनाएको बन्दरगाह एक्कासि राष्ट्रियकरण गरेको र चीनलाई दिएको कुरा ग¥यौं । यसपछि लन्डनको इन्टरनेसनल आर्बिटे«सन ट्राइबुनलले जिब्बुट्टीलाई तिमीले गलत गर्यौ भन्यो । जवाफमा जिब्बुट्टीले म तिम्रा कुरा मान्दिनँ भन्यो । १४ लाख जनसङ्ख्या भएको एउटा सानो राष्ट्र ठाउँ परेपछि यस्तो ठूलो पल्टिन सक्छ ।
त्यसको मास्तिर डुमेरिया भन्ने सानो एउटा टापु छ । त्यो स्थानबाट बब अल–मान्डबमाथि मज्जाले निगरानी गर्न सकिन्छ ।
त्यसमा पहिलेदेखि इरिट्रिया र जिब्बुट्टीको दाबी थियो । तर इरिट्रिया युद्धमा फसेकाले प्रशासन चाहिँ जिब्बुट्टीले चलाइरहेको थियो । तर इरिट्रियाको त्यस टापुमाथि भयङ्कर ठूलो ‘इन्ट्रेस्ट’ भएकाले उसले आफ्नो दाबी छाडेको थिएन । त्यस टापुलाई लिएर सैनिक भिडन्त पनि भयो ।
अब इरिट्रियाको राष्ट्रपति उपचारका लागि इजरायल जाने अनि साउदी अरबसँग पनि राम्रो सम्बन्ध भएको व्यक्ति हुन् ।
केही अघि साउदी अरबका एक मन्त्रीले इरिट्रिया भ्रमण गरेपछि लामो समयदेखिको त्यत्रो ठूलो तिक्तता बिर्संदै इथियोपिया र इरिट्रियाले शान्ती सम्झौता गरे ।
सम्झौतामा साउदी अरबको सद्भाव रह्यो, अब इथियोपियामा सत्ता परिवर्तन भइसकेकाले अमेरिकाको पनि समर्थन रहनेनै भयो । यस सम्झौतापछि इथियोपियाले भावी दिनमा आफ्नो व्यवसाय जिब्बुट्टीको बन्दरगाहबाट नगरेर इरिट्रियाको बन्दरगाहबाट गर्छु भन्यो ।
अब इथियोपिया त भूपरिवेष्ठित राष्ट्र, उसलाई समुद्र प्रयोग गर्नका लागि अर्को राष्ट्रको सहयोग चाहिन्छ नै । फेरि उसले बन्दरगाहको लाग यति धेरै पैसा तिर्दो रहेछ, अब यो परिवर्तन पछि जिब्बुटीले ठूलो आयको स्रोत गुमाउने भएको छ ।
Source: https://ratopati.com/story/57855
